• 26.04.2024
  1. Demos.kz
  2. Сауалнама
  3. Қазақ тілінің латын…

Қазақ тілінің латын әліпбиіне көшуі

2017 жылдың соңына дейін Қазақстанда латын алфавитінің қазақ тіліне бейімделген жобасы дайындалады. 2018 жылдан бастап жаңа латын алфавитін оқытатын мамандар мен орта мектептерге арналған оқулықтар дайындала бастайды. Ал, іс-жүргізу, мерзімді басылымдар, оқулықтар мен басқаларды латын әрпіне көшіру 2025 жылға  жоспарланған. Жаңа алфавитке көшіп жатқан уақытта кириллица қатар қолданылады.

DEMOSCOPE  қоғамдық пікірге жедел мониторинг жүргізу бюросы «Қазақ тілінің латын әліпбиіне көшуі» тақырыбында сауалнама жүргізуде. Сауалнама қорытындысы БАҚ-та жарияланады.

Жауап берген азаматтардың аты-жөні көрсетілмейді.

Сіздің жасыңыз:

18-29
16 ( 88.89% )
30-39
2 ( 11.11% )
70 және одан жоғары
0 ( 0.00% )
60-69
0 ( 0.00% )
50-59
0 ( 0.00% )
40-49
0 ( 0.00% )

Сіздің жынысыңыз:

әйел
13 ( 72.22% )
ер;
5 ( 27.78% )

Қалай ойлайсыз, дәл қазір қазақ тілін латын алфавитіне көшіру керек пе?

Ешқандай қажеттілігін көріп тұрғаным жоқ.
10 ( 55.56% )
Иә, бұл өзекті. Қазақ тілі алфавитін латын алфавитіне көшіру керек.
5 ( 27.78% )
Көшіру қажет. Бірақ, қазіргі дағдарыс уақытында емес. Бұл өте көп шығынды қажет ететін процесс.
3 ( 16.67% )

Қазақ тілі алфавитін латын алфавитіне көшіру туралы шешім немен аяқталуы мүмкін деп ойлайсыз?

Нәтижесінде, біраз уақыт кириллица латын қарпімен қатар қолданылады.
11 ( 61.11% )
Оған өте көп ақша мен қаржы кететіні белгілі болғанда, бұл шешім тоқтататылуы мүмкін;
5 ( 27.78% )
Латын алфавитіне көшеміз, бірақ бұл Өзбекстандағыдай ұзақ уақыт алады.
2 ( 11.11% )

Бұл өзгеріс қазақ тілін үйренуге қалай әсер етуі мүмкін?

Қазақ тілін үйрену қазіргіден де қиындап кетеді
8 ( 44.44% )
Қазақ тілін үйрену оңай болады. Әсіресе, шет елдіктер үшін
7 ( 38.89% )
Ешқандай әсері болмайды
2 ( 11.11% )
Нақты жауап бере алмаймын.
1 ( 5.56% )

Сіз латын қарпіне негізделген қандай да бір тілді білесіз бе?

Иә, білемін
11 ( 61.11% )
Жоқ, білмеймін
4 ( 22.22% )
Латын алфавитін түсінемін. Бірақ өзге тілді меңгермегенмін/нашар меңгергенмін
3 ( 16.67% )

Сіз қазақ тілін қаншалықты меңгергенсіз?
(50%)

0 (0%)
(44%)

Еркін сөйлеймін және жазамын
9 ( 50.00% )
Түсінемін, бірақ сөйлемеймін
8 ( 44.44% )
Мүлде білмеймін
1 ( 5.56% )
Тек ауызекі тілді меңгергенмін
0 ( 0.00% )

Дональд Трамп аға буын өкілдерінің көңілінен шығады: 50 жастан асқан қазақстандықтардың 25%-ы оны жақсы саясаткер деп санайды

52% қазақстандықтар қазақ тілінде еркін сөйледі, ал 44%-ы латын қарпін меңгермеген

О ПРОЕКТЕ

Проект реализует Международный центр журналистики MediaNet при поддержке Фонда им. Конрада Аденауэра. Данные опроса отражают точку зрения респондентов. Дополнительную информацию можно получить у координатора проекта Снежаны Цой: snezhana.tsoy@medianet.kz.